PHÉP LỊCH SỰ KHI ĂN UỐNG

1. Cách ăn

Trong bữa tiệc, bạn nên ngồi hẳn vào trong ghế, chân khép kín đặt trên sàn nhà, tay để lên đùi (khi chưa vào tiệc), tránh chống cùi chỏ lên bàn.
- Trong lúc ăn, cánh tay khép vào người, hai bàn tay tì nhẹ lên mặt bàn, chỉ cầm lấy khăn ăn và bắt đầu ăn sau khi bà chủ nhà bắt đầu án.
- Lau miệng sạch trước khi uống.
- Ngậm miệng lại khi nhai.
- Tiếp chuyện với người xung quanh bàn ăn vừa phải, không to tiếng.
- Trước khi uống phải lấy muỗng (thìa) ra khỏi ly và đặt muỗng bên cạnh phía bên phải ly, tránh để muỗng trên khăn bàn.
- Nếu thức ăn hoặc uống có vẻ nóng nên kín đáo thử nhẹ và từ từ đặt ly bát xuống, tránh để người khác nhận ra.
- Tránh dựa ngả nghiêng vào thành ghế.
- Giữ cùi chỏ song song với người, khi cắt thức ăn, các động tác phải nhẹ nhàng di động lên xuống, mềm dẻo theo chiều cố định đế tránh va chạm vào người kế bên.
- Cắt thức ăn từng miếng, ăn xong hãy cắt miếng khác.
- Muỗng dùng để khuấy thức uống hoặc ăn tráng miệng, tránh dùng khi sử dụng thức ăn mặn.

- Bánh mì nên bẻ ra và cầm từng miếng nhỏ ăn.
- Khi có xương hay một thứ gì bạn không muốn nuốt, nên khéo léo đưa ra khỏi miệng (bằng muỗng) để thức ăn này ra dĩa cá nhân, dùng lá xà lách khéo léo úp đậy lại.
- Tuyệt đối không vứt thức ăn xuống sàn nhà.
- Trong khi còn nhai, đừng nói, nếu có ai hỏi mình điều gì, đợi nhai, nuốt xong rồi mới trả lời. Gắp thức ăn vừa phải, đừng lấy đầy chén.
- Muốn gắp một miếng gì trong canh, nên dùng muỗng chung múc và đổ vào bát của mình.
- Lỡ đánh rơi đũa, muỗng, dao nĩa trong khi ăn, bạn nên tránh nhặt chúng lên mà nên khéo léo nhờ người phục vụ thay thứ khác.
- Sử dụng khăn ăn gọn nhẹ, không mở ra như phất cờ.
- Sau bữa ăn, chỉ cần túm gọi khăn lại và bỏ về phía bên trái của chén dĩa. Tránh xếp khăn lại theo nếp cũ.
- Không cần thiết phải chừa thức ăn để dành lại hoặc cũng đừng nên vét sạch nhẵn thức ăn trên dĩa.
- Dùng tăm xỉa răng kín đáo, lấy tay che miệng lại, tránh phô bày trước mặt mọi người.
- Trường hợp bị bệnh bất thường, bạn nên xin lỗi và rời khỏi phòng ăn sang phòng bên cạnh để khỏi làm phiền người khác.

2. Cách dùng các món ăn

- Ăn xúp: không nên bẻ vụn bánh mì bỏ vào chén xúp mà chỉ nên ăn riêng: cắn một mẩu bánh và húp một muỗng xúp.
- Bánh mì: bẻ từng miếng, dùng dao xắt lát bơ và phết lên miếng bánh mì.
- Bánh ngọt: loại bánh nhỏ, gọn, dùng tay cầm ăn; loại bánh lớn, có trét kem nên sử dụng nĩa.
- Gà: dùng dao + nĩa.

⭐ Có thể dùng tay trong những bữa ăn thân mật.
- Trứng: luộc chín cả quả, ăn bằng nĩa.
+ Luộc nửa chín nửa sống (oeufs à la coque), ăn bằng cốc ăn trứng (để trứng lên miếng cốc, đập vỡ vỏ trứng ở đầu và dùng muỗng múc ăn).
- Cá: dùng dao + nĩa lạng lấy thịt bỏ xương khi ăn, nếu còn vướng xương, có thể dùng tay để gỡ xương bỏ đi.
- Khoai tây chiên: ăn bằng nĩa.
- Ếch: dùng tay cầm ở phần xương, cắn thịt, bỏ xương.
- Tôm hùm: sử dụng tay để bẻ càng, bóc vỏ phần thịt tôm, dùng dao xắt và nĩa ghim.
- Sò + ốc: sử dụng tay cầm và nĩa ghim.
- Pâté gan: dùng dao phết lên bánh mì và cầm tay để ăn.
- Trái cây: tùy loại trái cây, có thể sử dụng dao + nĩa hoặc sử dụng tay trực tiếp cầm trái cây để ăn.
- Tiệc long trọng, không sử dụng tay để cầm lấy, trừ khi ăn nho.
- Chuối: lột vỏ ăn từ từ.
- Dưa hấu: gọt vỏ, cắt miếng, dùng nĩa ghim ăn.

3. Cử chỉ bất lịch sự nên tránh

- Chơi với dao, muỗng, nĩa, đũa.
- Nhai nhóp nhép hoặc húp nước canh to tiếng.
- Cúi sát đầu vào dĩa thức ăn hoặc gắp chọn lựa hết miếng này sang miếng khác.
- Dùng muỗng chung múc canh để húp vào miệng rồi lại cho muỗng này vào tô canh.
- Ngốn đầy thức ăn vào miệng.
- Nói khi miệng còn đầy thức ăn.
- Dùng đầu dao cho thức ăn vào miệng hoặc mút đũa khi ăn.
- Vươn vai, ngáp, ho hoặc khạc nhổ bừa bãi trong bữa ăn.
- Xỉa răng nơi bàn ăn mà không lấy tay che miệng lại.
- Cãi vã to tiếng hay nói những chuyện rùng rợn, gớm ghiếc nơi bàn ăn.

4. Phục vụ ăn uống

- Người phục vụ cần ăn mặc chỉnh tề, sạch gọn, tránh hút thuốc, xỉa răng trong lúc dọn ăn.
- Các cử động cần nhẹ nhàng, nói năng nhỏ nhẹ.
- Không khua chén, mâm, nhất là không to tiếng hoặc có cử chỉ hấp tấp như muốn đuổi khách.
- Tinh mắt để xem khách cần cậy nhờ điều gì.
- Phải tỏ vẻ thản nhiên, không tự ý lắng nghe hoặc cười hùn hay tham gia vào các cuộc nói chuyện của khách trên bàn tiệc.

🤵 Người phục vụ tiếp món ăn vào phía tay trái của khách và mời khách danh dự trước nhất, sau mới đến các người khách theo thứ tự, tôn ti. Ông chủ nhà là người sau cùng được tiếp thức ăn.
- Khi thay đổi thức ăn tránh đưa cánh tay ra trước mặt khách.
- Trong các bữa tiệc lớn phải trù liệu đủ người phục vụ để tránh việc khách phải chờ đợi lâu mới được tiếp món ăn.
- Khi khách ăn xong một món thì ta đem món khác lên, đưa vào bên trái của khách món ăn kế đó và lấy dĩa ra bên mặt nhưng luôn luôn phải đế lại một cái dĩa trước mặt khách, đừng để bàn không; muốn thay dĩa thì phải để dĩa khác vào liền.
- Rót rượu cũng rót bên trái của khách.
- Nên nhớ tiếp các bà trước rồi đến các ông sau.

⏩ Xem thêm: Cách tiếp đãi khách trong các bữa tiệc